so:text
|
Krótkie życie Władysława III , a szczególnie jego śmierć na przedpolach Warny były i są nadal oceniane całkowicie odmienne w historiografii. Jedni widzą w nim niedorosłego młodzieniaszka, ulegającego w Polsce wpływom Zbigniewa Oleśnickiego, na Węgrzech zaś Jana Hunyadyego , marionetkę zgoła dającą się powodować Julianowi Cesariniemu; inni szlachetnego władcę, ostatniego krzyżowca przepojonego ideą walki o wiarę świętą, broniącego do ostatka chrześcijaństwa i cywilizacji europejskiej. Obok spiżowego posągu króla bez skazy, funkcjonował inny: władcy-krzywoprzysiężcy, który złamał po kilku dniach rozejm zawarty z Turkami, zapalczywego młokosa, winnego klęski warneńskiej. Na progu bieżącego stulecia, gdy świadomość historyczna zaczęła stanowić ważny element więzi szerszych warstw społecznych, walczono zajadle o Warneńczyka, ubolewając, że podania o krzywoprzysięstwie króla „przeszły z uczonych dzieł do podręczników przeznaczonych dla użytku młodzieży, a nawet dziatek”. Było więc imię Władysława wykorzystywanie niejednokrotnie w rozlicznych utarczkach i polemikach ideowych: religijnych i narodowych przede wszystkim, a jego „życie pośmiertne”, legenda o nim, jest równie ciekawa jak życie doczesne. (pl) |