so:text
|
از بیشتر مراجعه کنندگان میپرسم: «دقیقاً از چه چیز مرگ میترسید؟» پاسخهای مختلفی که به این پرسش میدهند، غالباً به درمان سرعت میبخشد. پاسخ جولیا «همه کارهایی که انجام ندادهام» به جانمایهای اشاره میکند که برای همه آنهایی که به مرگ میاندیشند یا با آن روبرو میشوند اهمیت دارد: رابطه دوجانبه بین ترس از مرگ و حس زندگی نازیسته. به عبارت دیگر هرچه از زندگی کمتر بهره برده باشید، اضطراب مرگ بیشتر است. در تجربه کامل زندگی، هرچه بیشتر ناکام مانده باشید، بیشتر از مرگ خواهید ترسید. نیچه این عقیده را با قوت تمام در دو نکته کوتاه بیان کردهاست: «زندگی ات را به کمال برسان و به موقع بمیر.» همانطور که زوربای یونانی با گفتن این حرف تأکید کردهاست: «برای مرگ چیزی جز قلعهای ویران به جا نگذار» و سارتر در زندگینامه خودنوشتش آورده: «آرام آرام به آخر کارم نزدیک میشدم… یقین داشتم که آخرین تپشهای قلبم در آخرین صفحههای کارم ثبت میشود و مرگ فقط مردی مرده را درخواهد یافت. (fa) |