so:text
|
داستایفسکی ناچار بود به ادبیات رجعت کند. او ناچار به رجعت به ادبیاتی بود که طی غیبت ده ساله اش ساکن و بی حرکتی باقی نمانده بود. گوگول مرده بود. قدر و منزلت نویسندگانی چون نکراسف و تورگنیف و سالتیکف و گانچاروف و گریگورویچ که زمانی نویسندگی را با داستایفسکی آغاز کرده بودند اکنون به طور بی قیاسی بالا رفته بود. ستاره تولستوی طلوع میکرد و هر لحظه درخشش بیشتری مییافت. هیچیک از نویسندگان یاد شده ناچار نبود که همچون داستایفسکی آغازی دوباره داشته باشد. هیچیک از آنها از دنیای فراموشی و نسیان برنمیگشت و نامش را تثبیت نمیکرد. بازگشت به نوشتن پس از دوران محبس تلاش بطئی و مشکلی را از داستایفسکی میطلبید. (fa) |