|
so:text
|
Co charakterystyczne, Wagner wykorzystywał swoich uczniów. Gdy Nietzsche pozostawał przejściowo pod jego urokiem, Wagner wykorzystywał go, wysyłając po sprawunki, każąc mu kupować prezenty świąteczne i wykonywać różne innego rodzaju prace związane z życiem codziennym. Gdy napisał już libretto do Pierścienia, kazał swoim cierpliwym wielbicielom czytać wszystkie jego części przez dwa dni, a potem wielokrotnie powtarzać tę lekturę. To był Wagnerowski odpowiednik wygłaszania kazań, co jest charakterystyczną cechą wszystkich guru. Wagner był człowiekiem nadzwyczaj kulturalnym, ogromnie oczytanym, cudownie utalentowanym jako kompozytor, a przy tym cechowała go nieprawdopodobna wyobraźnia. Należał do najbardziej charyzmatycznych osób, jakie kiedykolwiek żyły. Nawet ci, którzy, jak Nietzsche, zbuntowali się przeciw niemu czy się nim rozczarowali, przyznawali, że nie mogą zapomnieć czaru jego osobowości ani magii jego muzyki. Wagner również był uosobieniem narcyzmu. Musiał mieć rację, ponieważ „wiedział”. (pl) |
